آداب روز عید و فضایل عید فطر

ملت‌های مختلف روزهایی از سال را با توجه به فرهنگ خود جشن می‌گیرند. این عیدها برخی برخاسته از دین و برخی بر اساس فرهنگ عمومی آن مردم است. عید فطر از عیدهای بزرگ اسلامی است که همواره در میان مسلمانان و ایرانیان جایگاهی ویژه داشته است. البته در آیین اسلام، عید بار ارزشی خاصی دارد که در متون کهن نیز بدان اشارت رفته است...

دعاها و اعمال ماه مبارک رمضان - آداب روز عید و فضایل عید فطر

روزه عید فطر
درباره روزه گرفتن در روز عید فطر آمده است:

نکته: «اما آنچه حرام است: روزه داشتن روز عید فطر است».[1]

روزه پس از عید
از روزهای مستحب برای روزه گرفتن عبارت است از:

نکته: «اما آنچه خداوند را اختیار باشد: روزه روز دوشنبه است و پنجشنبه و آدینه. و این سه روز که ایام بیض[2] خوانند... و روزه شش روز است از پس عید فطر».[3]

روز بی‌معصیت، عید است
در احوالات امام علی(ع) آمده است:

حکایت: «چون در عراق نبطیان[4] را دید که در عید خود زینتی و تجملی ظاهر کرده بودند، گفت: این چیست که اظهار کرده‌اند؟ گفتند: روز عید ایشان است. گفت: هر روزی که خدای را معصیت نکنیم آن عید ماست».[5]

عید و نهی از منکر
ابوحامد غزالی می‌نویسد:

حکایت: «و آمده است که مروان حکم در نماز عید پیش از نماز خطبه کردی، مردی بر وی انکار[6] کرد که خطبه پس از نماز باشد! مروان گفت: ای فلان، آن متروک[7] شده است.

بو سعید خدری گفت: این مرد حقی که بر وی بود به جای آورد، که پیغامبر ـ صلی‌الله علیه و سلم ـ ما را گفته است: مَن رأی مُنْکَراً فَلَیَنکُره بِیَده، فإنْ لَم یَسْتَطِعْ فَبِلِسَانِه، فإنْ لَمْ یَسْتَطِع فَبِقَلْْبِه، و ذلک أضْعَفُ الایمان، اَیّ[8]: هر که منکری بیند باید که به دست آن را تغییر کند، و اگر نتواند به زبان، و اگر نتواند به دل، و آن ضعیف‌ترین ایمان است».[9]

حضور پرشکوه
حضور ایرانیان در نماز عید، هماره شکوه خاصی داشته است:

حکایت: «چون قتیبه بن مسلم مسجد جامع بنا کرد اندرون حصار بود. از اندرون شهر و آن حوالی را ریگستان می‌خوانند، آن موضع را نمازگاه عید کرد و مسلمانان را بیرون آورد، تا نماز عید کردند. و مردمان را فرمود تا سلاح با خود بیرون آوردند، به سبب آنکه اسلام هنوز نو بود، و مسلمانان از کافران ایمن[10] نبودند، و امروز سنت مانده است، تا هر که اهل سلاح باشند با خویشتن بیرون آرند. و آن دروازه را «دروازه‌‌سرای معبد» خوانند. ... و بدین نمازگاه سال‌های بسیار نماز عید گزارده‌اند. ]چون مردم در این مکان[ نمی‌گنجیده‌اند، امیر سدید منصور بن نوح بن نصر... حایط‌ها[11] و باغ‌های بانزهت[12] بخرید به قیمت بسیار، و مال بسیار در آن خرج کرده آن را نمازگاه عید ساخت، و منبر و محراب نیکو فرمود. و سال‌های بسیار نماز عید آنجا کردند. آن نمازگاه تا به روزگار ارسلان‌خان بود. ارسلان‌خان فرمود تا نمازگاه به نزدیک شهر کردند، تا مردمان را رنج نباشد. و اگر وقتی دشمنی قصد شهر کند، مردمان شهر غایب نباشند

ویرایش وتلخیص:آکاایران