خواص درمانی انار از نگاه امام رضا (ع)

بخش سلامت - جادوی کلمات : خوردن انار جدای از فواید تغذیه ای از جنبه های دارویی و اثرات درمانی نیز قابل توجه است. انار برای پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها از جمله تصلب شرائین ، سرطان و همچنین کمک به طول عمر و کند کردن واکنشهای پیر شدن سلولها تأثیرات فراوانی دارد.
.
انار ازجمله میوه های بهشتی است که در قرآن کریم از آن یاد شده است. در قرآن آمده است : « و الزیتون و الرّمان مُتَشابِهاً و غَیرَ مُتشابِه » ، زیتون و انار و میوه های متشابه یکدیگر و غیر متشابه هستند » .(1) خداوند متعال در برای فصلی میوه های متناسب با آن فصل را آفرید تا نیازهای جسمی ما انسانها را به بهترین وجه بر طرف نماید.
.
محققان طب قرآنی معتقدند که انار به عنوان یک میوه بهشتی از این جهت در فصل پاییز به بار می نشیند که فصل پاییز فصل خزان درختان و گرفتگی آسمان است و برای جلوگیری از افسردگی و نگرانی دانه های انار بسیار مفید بوده و موجب شادابی می شوند.
.
انار در طب اسلامی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و همواره مورد تأکید ائمه (ع) قرار داشته است. امام رضا (ع) نیز همانند اجداد بزرگوار خویش همیشه بر خوردن انار تاکید می کردند . در این مورد در حدیثی فرمودند : « انار شیرین و ترش بمک ؛چرا که انسان را نیرو می دهد و خون را زنده می سازد .» (2)
.
انار یکی از میوه های خوش آب و رنگ فصل پاییز و زمستان است که در مقایسه با سایر میوه های این فصل، آنتی اکسیدان بیشتری برای افزایش ایمنی، مقاومت و حفاظت از بدن در مقابل بیماری ها، میکروب ها و ویروس ها دارد. درمانگران مکاتب طب سنتی در جهان از خواص دارویی این میوه و دانه های آن برای درمان بیماری های مختلفی از قبیل بیماری های قلبی، عفونی، دندان درد و گوش درد استفاده می کنند.
.
انار خون را صاف می کند ، گشاینده ی رگهای بدن و ملیّن شکم و تقویت کننده ی کبد است. انار برای یرقان ، خفقان قلب و سرفه ی حاد، سودمند است. صدا را صاف و صورت را با طراوت می کند. بدن را سیراب و کرم های معده را می کشد.
.
امام رضا علیه السلام به نقل از پدران بزرگوارشان به نقل از پیامبر اکرم (ص) می فرماید: کُلُوا الرُّمَّانَ فَلَیسَتْ مِنْهُ حَبَّةٌ تَقَعُ فِی الْمَعِدَةِ إِلَّا أَنَارَتِ الْقَلْبَ وَ أَخْرَسَتِ الشَّیطَان‏ أربعین یوما؛ انار بخورید، هر دانه‌ای از انار که در معده قرار می‌گیرد، موجب نورانیت دل و لالی یا دوری برای چهل روز شیطان می‌شود". (3)
.
انار یک تصفیه‌کننده خون بوده و برای کبد بسیار مناسب است. به این دلیل از قدیم خوردن این میوه برای شفافیت پوست توصیه می‌شده است. از امام رضا(ع) هم نقل شده که : «انار بخورید تا دهان‌تان پاکیزه و خوش‌بو شود.» مطابق نظر کارشناسان خوردن انار مانع تشکیل پلاک‌های دندانی و بروز پوسیدگی دندان می‌شود.امام رضا (ع) به نقل از پدران خویش به نقل از امام سجاد می فرماید: وکان عبد الله بن عباس رضی الله عنه یقول: إن رسول الله صلّى الله علیه وآله کان إذا أکل الرمانة لا یشرک فیها أحداًویقول: « فی کل رمانة حبة من حبّ الجنة». عبدالله بن عباس می گفت: هرگاه رسول خدا (ص) یکدانه انار تناول می فرمود با کسی شریک نمی شد و می فرمود: در هر اناری یک دانه از دانه های بهشتی است. (4)
.
در پزشکی نوین خوردن انار برای کمک به رشد جنین و سلامت فرزند توصیه شده است . در همین زمینه امام رضا (ع) انار را میوه ای می دانند که برای آوردن فرزندانی سالم توصیه می کنند و می فرماید که انار فرزند را زیبا می گرداند . (5)
.
از دیگر خواص انار خاصیت ضد عفونی کننده آن است. از نظر طب سنتی میوه انار سرد ، تر و قابض است . آب انار سرد و تر و پوست انار سرد و خشک و بسیار قابض می باشد .
.
کلیه قسمت های درخت انار قابض است اما پوست ریشه درخت انار از بقیه قسمت های این درخت قابض تر است .
.
برای مصارف دارویی از گل ، برگ ، پوست درخت ، پوست ریشه و دانه انار استفاده می شود . امام رضا(ع)می فرماید: « حَطَب الرّمان یَنفی الهوام » دود درخت انار حشرات را دور می گرداند و آنها را از بین می برد. (6)
.

.
پانوشتها :
.
1. سوره انعام آیه (141)

2. بحار الانوار: ج62 ص320 و طب الامام الرضا: ص61

3. عیون اخبار الرضا (ع)/ ج2 – ص 32-ح 80

4. المحاسن: 2 / 540 ح 827، عیون أخبار الرضا: 1 /47 ح 151، الدعوات: 157 ح 429

5. محاسن ، ج 2 ، ص 546

6. کافی، ج 6، ص 355